20 Kasım 2014 Perşembe

Kimsenin Ölmediği Bir Günün Ertesiydi

Kaç sezondur oynuyor, tam olarak bilmiyorum ama ilk kez İzmit'te bir trafonun üstünde yırtık afişini görmüştüm. Üniversite son sınıftaydım ve bu da demek oluyor ki; en az iki yıldır oynuyor bu oyunu Sumru Yavrucuk. İlk önce adı dikkatimi çekmişti, sonra Sumru Yavrucuk, eve gidince araştırmıştım, neymiş diye, sonra konusu etkilemişti beni, merak etmiştim, bilet fiyatlarına bakmıştım. Öğrenci halimle çok pahalı gelmişti ve ertelemiştim izlemeyi. Bir yıl sonra sevdiğim bir arkadaşım gidip izleyince, tekrar aklıma gelmişti, tabii ben gene erteledim. Zaten yurt dışına çıkıyordum, herhalde izleyemeyeceğim bu oyunu dedim.

Ve bu yıl beni bütün tiyatrolara sürükleyen, biletleri alıp, şunları aldım toplam bu kadar diyen, daha önceden izleyen arkadaşım sayesinde, Kozzy AVM'deki Gazanfer Özcan Sahnesi'ne gittik. Anadolu Yakası'nın insanı biraz daha elitist ve sosyal demokrat oluyor sanırım. Tamamen İstanbul'a yeni gelmiş ve dışarıdan bakan bir gözle söylüyorum bunları. Avrupa Yakası'nda oturuyorum ve burası tam bir keşmekeşken, karşı taraf inadına daha sakin ve daha huzurlu. Yaş ortalaması da sanırım daha yüksek. Her neyse; Anadolu Yakası insanlarıyla birlikte girdik salona, tabii herkes gayet bakımlı, saçlar yapılı, makyajlar full, ortalamaadn biraz daha büyük salonda yerlerimizi aldık. Bence bu oyun daha küçük bir salonda izlenmeli, bu yüzden bir daha izleyeceğim ve bu sefer Kumbaracı50'ye gideceğim. Biraz gerilerdeydik ve daha önlerde bazı yerler boştu. Arkadaşım kalkın aşağıya geçelim dedi, kalkamadım yerimden. Sosyal demokratların da bünyede böyle bir etkisi var, sanki hep seni izliyor ve eleştiriyorlarmış gibi hissediyorsun. Yanlış anlaşılmasın, ben de büyüyünce sosyal demokrat olacağım ama şu anda bütün ideolojiler boş geliyor. Neyse kalktık tabii, geçtik öne. Bu CHP Kadın Kolları fönüne sahip teyzeler bizi görünce bir anda koştur koştur gelip kapıştılar boş yerleri. Yanıma da iki tanesi yerleşti bir güzel, oyunu bekliyoruz. Derken ışıklar kapandı, Sumru karanlığın köşesinden girdi hayatımıza.

Oyuna gelmeden önce aklımda hep bir soru vardı; "bir kadın bir travestiyi gerçekten anlatabilir ve anlayabilir mi?" Aslında bu bile zaten bir ironi değil miydi? Kadın gibi hisseden ve kadın olmak isteyen bir erkeği, doğuştan kadın olan birinin canlandırması... Bilemiyorum, hakaret gibi düşündüğüm anlar bile olmuştu açıkçası.

Sumru girdi, sahneye yerleşti, en öndekilere sataştı, epik tiyatroyu anlattı bir güzel, Anadolu Yakası kadınlarına giydirdi, aynı benim düşündüklerimle, sonra başladı oyun. Daha önceden sadece bir kez bir travestiyle diyaloğum olmuştu; İzmir'de sevgilimle Bornova Sokağı'ndan geçerken, bir travesti arkamızdan "erkek arkadaşın bana baktı" diye bağırmıştı ben de "olsun güzele bakmak sevaptır" demiştim, sonra tekrar bağırmıştı bu sefer erkek arkadaşıma "yanındaki bana bin basar!" Nasıl mutlu olmuştum, travestilere karşı olumsuz bir düşüncem hiç olmamıştı, bu küçük anı bile olumlu düşünmeye devam edebileceğimi gösteriyordu. Onların dünyasıyla, gözümüzü kapadığımız ama aslında hep orada olan ve biz ne kadar görmek istemesek de toplum olarak, biz buradayız diye bağıran bu insanlarla temasım, Sumru'nun oyuna dek sadece bu anı olmuştu.



Adı Umut, Sumru'nun oyunda. Ne de güzel yakışıyor böyle bir oyuna, böyle bir isim. Umut, bolca küfrediyor, bolca dokunuyor yüreğime, gözlerim doluyor, bazen gülüyorum ama sanki o an sadece Umut var orada bir de ben varım, başka kimse yok, bana anlatıyor sanki, ya da onun evinde duvarların arkasından izliyorum onu. Her anına tanık oluyorum ve hiçbir şey yapmıyorum. Gözümü kapatıyorum ya da saklanıyorum duvarların arkasına, onun acısını zaten teselli etmiyorum, mutluluğuna da ortak olmuyorum. Sadece izliyorum onu, hemen yanındayım ama aslında çok uzağım ona.

Oyun gerçekten çok etkileyici bir oyun, Sumru Yavrucuk'u ayrıca tebrik etmek gerek kaç yıldır oynuyor, aynı duyguları kim bilir kaçıncı kez aktarıyor seyirciye. Yanımdaki teyzeler bir çok sahneden rahatsız oluyor, "cık cık" diyorlar, suratlarını çeviriyorlar, bazen bu dünyaya ait cümleleri anlamıyor ve birbirlerine soruyorlar. O an kendimi daha yakın hissediyorum Umut'a, içlerinde yaşadığım, her gün gördüğüm insanlar çok uzakta kalıyor bu sefer. Oyun bitiyor, büyük bir hüzün kalıyor içimde, bir boşluk ama bir de sevgi var. Gidip Umut'u sevmek istiyorum, acıyan yerlerine sevgi koymak istiyorum. Boş bir suratla çıkıyorum salondan, tuvalete gidiyorum, baya kalabalık tuvalet. Tuvalette bir kadın var. Bir travesti yani, ağlıyor. Çevresi aynı boydaki, fönlü teyzelerle dolu, onun boyu uzun ama kambur duruyor, gözlerini siliyor. Ben de dahil herkes kaçamak bakışlarla bakıyor ona, aynadan bakıyorum son bir kez. Yanına gidiyorum "Sarılmak ister misin?" diyorum. Sarılıyoruz, ağlıyoruz biraz. Uzun zamandır görmediğim birine sarılır gibi sarılıyorum. Kalbimde onun için açtığım yeri hissetsin diye göğsümü dayıyorum iyice.

Sonra çekiliyor. "Ben bir kadının beni bu kadar iyi anlatabileceğini hiç düşünmemiştim" diyor.




19 Kasım 2014 Çarşamba

Öncelikle İkinci Kat Tiyatro'dan başlayalım. Karaköy sanayinin arasında, karanlık sokaklarda yer alan tiyatroya ulaşmak için bilen birine ihtiyacınız olabilir, ben tek başına sanırım orayı bulamazdım. Açıkçası akşam saatleri insanı geren bir yerde yer alıyor tiyatro. Kapalı kepenklerle dolu ve pek aydınlatılmamış sokaklardan geçiyorsunuz. Tiyatronun buraya kuruluş amacını bilmiyorum ama eğer çevreyi biraz yumuşatmak ve orada yaşayan insanlara farklı bir dünyayı göstermek de amaçlarından biriyse umarım amaçlarında başarılı olur ve çevreye uyum sağlamak ya da oradan taşınmak zorunda kalmazlar. Belki sabahları daha iyi gözüküyordur sokaklar ama akşam saatleri pek rahat hissetmediğimi söylemem gerek.

Tiyatroya Karaköy Tünel'den sağa dönünce ve biraz ara sokaklardan ilerleyince ulaşıyorsunuz, küçücük bir bina hemen girişten yukarıya çıkan bir merdiven var. En üst katta bir şeyler içebilir ve dinlenebilirsiniz. Oyun adından da anlaşılacağı üzere ikinci katta yer alan salonda oynanıyor. Erken varmıştık ve biraz dışarıda duralım dedik. Bir kağıt toplayıcısı amca geldi sokağa, sokakta 5-6 kişi vardık sanırım, amca havlayarak yoldan çekilmemizi istedi. Evet, bildiğiniz havlayarak! Köpek sesleri çıkararak yoluna devam etti, biz de kenara çekildik. Serra Yılmaz'ın oyununa gelmiştik ve aklıma Serra Hanım'ın Islak Köpek'le olan performansı geldi. Bunu da görmelisin Serra, belki bir sonraki performansınız havlayarak şiir okumak olur diye geçti içimden. Sanırım o sırada Serra Yılmaz içeride, sıradan bir kadın olma provaları yapıyordu. Kendisini uçuk bir karakterde ve abartılı ses tonlamalarıyla izleyeceğim sanıyordum ama tam anlamıyla beni ters köşeye yatırdı ve sıradan, belki de defalarca karşılaştığımız bir kadın portresiyle çıktı karşımıza.

Salonun kapısında aşağıya ve yukarıya doğru sıra olduk. Numara düzeni olmadığı için, herkes istediği yere oturuyor. En önde yerimizi aldık. Sahne bence çok güzeldi, oyunun hemen içindeydik. Sanki biz de Füreyya ve Münevver'in oturma odasında, onlarla birlikte oturuyorduk. Deniz Türkali'yi ve Serra Yılmaz'ı aynı sahnede izleyeceğimiz Fü; iki kız kardeş Füreyya ve Münevver'in hayatları, geçmişleri ve bugünlerine yönelik bir oyun. İki usta oyuncuya, iki de genç oyuncu eşlik ediyor; Canan Atalay ve Aziz Caner İnan. Oyunun tek erkek oyuncusu A.Caner İnan çok güzel bir oyunculuk ortaya koyuyor ve hepimizin hayatında birden fazla yer alan bir erkek modelini çok güzel canlandırıyor.

Oyunun her konuya üstten üstten dokunan ama hiçbir konuda derine inmeyen bir akışı var. Bu yüzden oyunun konusu tam olarak şu diyemiyorum. Yine de oyun boyunca gülüyor, ağlıyor, onlarla birlikte keşke diyorsunuz. Acıklı bir Yeşilçam filmini andırdığı anlar, günümüze ait bir lise dizisi diyalogları ve birebir yaşadığımız tecrübeler bolca karşımıza çıkıyor. Beni en çok etkileyen an, Serra Yılmaz'ın oğluyla yaptığı telefon görüşmesiydi sanırım. Bir çok duygu vardı içinde; çaresizlik, özlem, hak verme, haksızlığa uğradığını hissetme, pişmanlık ve sevgi. Belki bir de yorgunluk ve yetememe duygusu...

Güzel oynanan ama konusu o kadar da yeterli olmayan bir oyundu. Tabii ki gidip izleyin.



Sıra Tiyatrolarda

Madem çalışmaya başladım ve artık gezemiyorum. O zaman şehir içinde gerçekleştirdiğim kültür gezmelerinden bahsetme zamanı geldi.

Şu sıralar bir tiyatrodan bir tiyatroya koşturur haldeyim, hatta öyle ki önümüzdeki hafta sonu doğum günü kutlamamdan önce tiyatroya gidip, sonra eğlenceye gideceğiz.

Gittiğim İstanbul Tiyatroları'nı bir hatırlayalım;


  • İkinci Kat Karaköy;
  • Kağıthane Sadabad Sahnesi (İBB Şehir Tiyatrosu); Ateşli Sabır
  • Fatih Reşat Nuri Sahnesi (İBB Şehir Tiyatrosu); Zengin Mutfağı
  • KKM Gazanfer Özcan Sahnesi: Kimsenin Ölmediği Bir Günün Ertesiydi 
  • Cevahir Sahnesi: Profesyonel
  • Dostlar Tiyatrosu Trump Sahnesi: Yaşamaya Dair
  • Kumbaracı50: Hak

Evet şimdilik gittiklerim bu kadar. Hepsinden kısaca bahsedeceğim. Ve gittikçe yeni etkinlikler eklemeye devam edeceğim. Hepsiyle ilgili bilgi sahibi olmak için, üstlerine tıklamanız yeterli.